Focusgroep verslag

Betreft
Focusgroep marktverkenning ‘Toetsen en examineren’
Methode Interviews
Periode Maart en april 2024
Voorzitter werkgroep
Marcel Dol
Feedback namens scholen
 11
Doelen
 De werkgroep Toetsen en examineren heeft de praktijksituatie uitgewerkt voor het uitwisselen van toetsresultaten tussen toetssystemen en administratiesystemen. Deze praktijksituatie is gebaseerd op deskresearch en overleg met experts. De focusgroep marktverkenning richt zich op het bevestigen van deze praktijksituatie en het afstemmen hiervan op de behoeften van het onderwijs, zodat de ontwikkelde gegevensdiensten goed aansluiten bij de praktijk. 
Vraagstelling 
 
 
 		 Zicht op het huidige ecosysteem op de scholen
Het in gebruik nemen van een nieuwe toetsomgeving 
Zicht op de verschillende stappen in het toetsproces
Verwachtingen voor de toekomst op het gebied van toetsen en examineren 

Documenten

Notitie marktverkenning toetsen en examineren pdf (537,20 KB)

Inzichten | het huidige ecosysteem

Primair onderwijs:  

  • Leerlingen werken veelal met Chromebooks, laptops of tablets. Het ICT-landschap is volwassen en stabiel, met relatief weinig problemen met connectiviteit.  
  • Scholen gebruiken verschillende ICT-leveranciers en methodieken, zoals Basispoort, voor Single Sign-On (SSO). Er is een duidelijke rol voor het Leerling Administratiesysteem (LAS) dat de basis vormt voor leerlingidentiteiten en toetsresultaten.
  • De administratieve last van handmatige invoer wordt als beperkt ervaren, aangezien veel (maar niet alle) toetsresultaten automatisch in het LAS worden ingevoerd. Hier bestaan wel verschillen tussen leveranciers en toetsmethodieken.
Voortgezet onderwijs:  

  • Microsoft domineert als platform boven Google, en Basispoort speelt hier geen rol. Er zijn vrij veel verschillende toetssystemen, die worden gebruikt voor zowel gestandaardiseerde toetsen en examens, methodetoetsen, toetsenbanken en eigen toetsen.  
  • Leerlingen zorgen vaak zelf voor hun apparaten (BYOD), en de toetsomgeving wordt ingericht via Entree Federatie en LAS.
  • Toetsen worden afgenomen via schoolaccounts, Entree, Google, of Microsoft-accounts. Het schoolexamen en centrale examens zijn verplicht en soms digitaal, vooral in beroepsgerichte vakken.  

Inzichten l in gebruik nemen van een nieuwe toetsomgeving

Primair onderwijs:  

  • De keuze voor een toetssysteem ligt bij de Intern Begeleider (IB’er), leerkracht en directeur. Het LAS en toetsportalen zijn cruciaal voor het inrichten van de toetsomgeving.  
  • Belangrijke toetsen zijn goed gekoppeld met Basispoort, maar niet alle systemen bieden deze integratie, wat leidt tot handmatig werk. 
Voortgezet onderwijs:  

  • De Entree Federatie wordt gebruikt voor het inrichten van de toetsomgeving. Scholen bepalen zelf hun toetsomgeving, met globale richtlijnen.  
  • Extra handelingen zoals handmatige invoer van cijfers worden geaccepteerd als onderdeel van de onderwijskundige relevantie van een systeem.  

Inzichten l toetsprocessen

Primair onderwijs:  

  • Toetsroosters worden handmatig ingevoerd in het LAS door de administratief medewerkers. Toetsen worden gestart via het portaal of de toetsomgeving. 
  • Het nakijken en beoordelen van toetsen is deels geautomatiseerd, maar leerkrachten voeren ook handmatige analyses uit voor specifieke resultaten.  
  • Resultaten van methodetoetsen worden direct in het LAS ingevoerd via Basispoort. Voor andere vakken gebeurt dit handmatig. 
Voortgezet onderwijs:  

  • Twee administratiesystemen domineren de planning en uitvoering van toetsen. Secties bepalen vaak het toetsprogramma, soms met digitale systemen.  
  • Toetsen worden afgenomen via verschillende accounts en systemen, soms zelfs met geanonimiseerde accounts.  
  • Beveiliging tegen fraude en spieken lijkt nog geen issue, maar kan belangrijker worden door AI en ChatGPT. 

Inzichten l verwachtingen voor de toekomst

Primair onderwijs:  

  • Digitaal toetsen is wijdverspreid, maar er is een trend naar minder digitaal toetsen, vanwege de voorkeur voor handmatige correctie en individuele feedback. 
  • Er blijft behoefte aan goede informatie en analyse van toetsresultaten, vaak ondersteund door dashboards en extra systemen. 
Voortgezet onderwijs:  

  • Er is een sterke focus op formatief evalueren en gerichtere feedback op individueel niveau. Het cijfer wordt minder belangrijk, terwijl rubrics en feedforward in groeiende mate centraal staan.  
  • AI wordt gezien als een potentieel hulpmiddel voor het maken en analyseren van toetsen, maar bevindt zich nog in een pril stadium.