‘Digitaal onderwijs goed geregeld met Edu-V’

“Het is maandagochtend 08.30 uur. Leerlingen druppelen langzaam binnen voor de les die om 09.00 uur start. Het digibord staat aan. Laptops worden een voor een opengeklapt. Leerlingen starten hun leerlingvolgsysteem op en loggen automatisch in. De docent is klaar om te beginnen met zijn biologieles. In dit voorbeeld gaan we ervan uit dat de digitale toepassingen naar behoren werken”, stelt Harold Rimmelzwaan, gedelegeerd opdrachtgever van Edu-V. “Docenten moeten daarop kunnen vertrouwen. Zij hebben geen tijd om zich bezig te houden met de techniek aan de achterkant of een leerling die zijn wachtwoord kwijt is. Het is net als met gas, water en elektriciteit. Hierover zijn door verschillende partijen afspraken gemaakt, waar je als gebruiker geen weet van hebt. Je rekent erop dat het bij jou thuis werkt.”

Dankzij digitalisering is het onderwijs klaar voor de toekomst. Tegelijkertijd komt met digitalisering een hoop vraagstukken boven, die in de tijd van het oude vertrouwde schoolbord met krijtjes niet speelden. Want hoe ga je bijvoorbeeld om met privacy van persoonsgegevens, hoe krijg je toegang tot verschillende leermiddelen, hoe laat je applicaties met elkaar communiceren? Om digitaal onderwijs goed te regelen, is een stevig afsprakenstelsel nodig dat bijdraagt aan flexibel en toekomstbestendig onderwijs. Zodoende hebben het Ministerie van OCW, de vertegenwoordigers van het onderwijs de PO-Raad, VO-raad, MBO Raad, en private partijen MEVW, VDOD en VEDN (voorheen KBb-educatief) de handen ineengeslagen om te komen tot het publiek-private programma Edu-V. 

Digitale snelweg

De wens voor een stevig afsprakenstelstel is niet nieuw. In 2010 werd Edu-K opgericht, een publiek-privaat platform, waar alle partijen uit de leermiddelenketen bij aangesloten waren. Een paar keer per jaar kwamen betrokkenen bij elkaar en legden afspraken vast. Toch was deze vorm te vrijblijvend en meer een bestuursaangelegenheid. Maar digitalisering wacht niet. Het werd tijd om een volgende stap te zetten en daadwerkelijk op de afspraken toe te zien. Zo geschiedde.

Met geld dat beschikbaar kwam vanuit het Nationaal Groeifonds zijn eerdergenoemde initiatiefnemers het programma Edu-V gestart. Rimmelzwaan vergelijkt het programma ook wel met een digitale snelweg. “Je legt een snelweg aan en vervolgens maak je afspraken wie over de snelweg mogen rijden, waar de afslagen zitten, welke verkeersborden voor de veiligheid zorgen en waar de grote knooppunten komen die mensen van a naar b begeleiden. Dat is precies waar Edu-V voor zorgt, maar dan op het gebied van digitaal onderwijs.”

Eenvoudig, veilig en betrouwbaar

Een voorbeeld van een dergelijke afspraak waar met name leraren veel gemak van zullen ondervinden, is de manier waarop toetsresultaten ingevoerd worden. In de praktijk typen leraren dit over van de ene naar de andere applicatie. Dit is heel foutgevoelig. Toetsresultaten moeten via de digitale snelweg met elkaar communiceren, waarmee lijstjes en overtypen verleden tijd zijn. Daarvoor is een koppeling tussen applicaties nodig.  
 
“Hoe we data-uitwisseling mogelijk maken, in dit geval met een koppeling tussen applicaties, dáár hebben we het binnen Edu-V over”, zegt Rimmelzwaan. “Alsook hoe we dit veilig doen, want op een datalek zit niemand te wachten. Uiteindelijk draaien alle afspraken die we maken om de eindgebruikers: de leerling, student, leerkracht en docent in de klas. Zij moeten digitaal onderwijs op een veilige en betrouwbare manier kunnen gebruiken en niet geheel onbelangrijk: gebruiksgemak ervaren. Geen enkele leerkracht of docent zit tenslotte te wachten op een leerling of student die zijn wachtwoord kwijt is en daarmee de hele les ophoudt.” 

Altijd toegang  

“Naast de afspraken, is een herontwerp van de leermiddelenketen ook belangrijk. Het versimpelen van de technologie staat hierbij centraal. Dit betekent dat we bijvoorbeeld gaan kijken naar de manier waarop applicaties met elkaar werken”, vervolgt Rimmelzwaan. “Enerzijds zodat nieuwe partijen makkelijker toe kunnen treden tot de leermiddelenketen, anderzijds om het gebruik ervan eenvoudiger te maken voor leerkrachten, docenten, leerlingen en studenten. Neem als voorbeeld de toegang tot lesmateriaal dat voorheen vaak gekoppeld was aan een leerboek. Bestelde je het boek, dan kreeg je een licentie erbij. Tegenwoordig werkt het vaak andersom. Scholen nemen een licentie af en krijgen het boek erbij. De technologie is echter nog niet op deze manier georganiseerd. Als het boek nog niet beschikbaar is, dan komt het voor dat de leerling/student geen toegang tot het lesmateriaal heeft, omdat de licentie dan niet kan worden vrijgegeven.”  

Door in gesprek te gaan met private partijen, maakt Edu-V mogelijk dat de technologie aangepast wordt. En zo komen er telkens nieuwe afspraken bij. Een stichting zal vervolgens gaan controleren of partijen zich aan de gemaakte afspraken houden. “Het is een lopend proces”, besluit Rimmelzwaan. “In totaal duurt het programma 8 jaar. In die 8 jaar hopen we digitaal onderwijs naar een hoger niveau te tillen. Dat is ons doel.”