Johan Verhaar ‘Samen zijn we bezig met het ondersteunen van een nieuwe generatie’

Johan Verhaar is lid van de Edu-V werkgroep Toetsen en Examineren. De onderwijssector heeft al veel stappen gezet op het gebied van veilig gegevens uitwisselen. Alleen is het tijd voor een vernieuwing en standaardisatie, Edu-V dus.

Wie: Johan Verhaar
Functie: Senior product owner bij Bureau ICE.In opdracht van de overheid ontwikkelen we toetsen en examenprojecten, ook voor de Caribische delen van Nederland. Voor de markt in Nederland zijn we het bekendst van het IEP Leerlingvolgsysteem en de IEP Doorstroomtoets in het primair onderwijs. In het voortgezet onderwijs leveren we het JIJ! Leerlingvolgsysteem en voor het middelbaar beroepsonderwijs is dat het toetsplatform TOA.
Zit in de Edu-V werkgroep: Toetsen en Examineren.
Wat doet de werkgroep: Afspraken ontwerpen, zodat scholen toets- en examenresultaten eenvoudiger kunnen uitwisselen tussen verschillende systemen.

‘Een kind kan met zijn rekenniveau onder het landelijk gemiddelde zitten, en tegelijkertijd een enorme groei doormaken, 

Edu-v_johan verhaar

Hoe ben je in die werkgroep terechtgekomen?

‘Bureau ICE is lid van de MEVW en de VDOD, beide brancheorganisaties zijn mede-initiatiefnemer van Edu-V. Wij willen graag een bijdrage leveren aan de afspraken binnen Edu-V.’

Waarom wilde je meedoen?

‘Ik ben senior product owner, en vanuit deze rol vind ik het belangrijk dat we op een eerlijke en eenduidige manier gegevens rondom toetsing en examinering uitwisselen tussen leveranciers van onderwijssystemen.’

Wat bedoel je met eerlijk?

‘Dat per school en per leerling de juiste gegevens, volgens de afgesproken standaarden, zichtbaar zijn en dat alle betrokkenen de prestaties op een veilige manier kunnen monitoren. Dan heb ik het over de resultaten van alle toetsmomenten tijdens de hele schoolloopbaan. Ook als het kind van het basisonderwijs naar de middelbare school gaat of een overstap maakt naar een andere school.’

Waarom is die inzage zo belangrijk?

‘Om een kind zo goed mogelijk te kunnen begeleiden, met de aandacht die het kind nodig heeft. Op basis van veilige gegevensuitwisseling, door de mensen die daartoe bevoegd zijn. Neem bijvoorbeeld de voortgangstoets van het IEP Leerlingvolgsysteem: omdat de leerkracht ziet welke ontwikkelscore een kind bijvoorbeeld in groep 5 heeft gehaald met rekenen, kan de leerkracht het kind de juiste begeleiding geven met rekenmateriaal dat het in groep 6 nodig heeft. Ieder kind maakt een eigen ontwikkelingsgroei door, en dat vraagt om individuele aandacht.’

Is dat iets van deze tijd: kijken naar een leerling als individu?

‘Wij vinden het belangrijk dat een leerkracht het kind kan begeleiden op basis van individuele ontwikkeling. In plaats van het kind te vergelijken met uitspraken als: ‘Je behoort tot de best scorende in het land.’ Ja, het is belangrijk voor scholen om te weten hoe leerlingen scoren ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Een kind kan met het rekenniveau onder het landelijk gemiddelde zitten, en tegelijkertijd een enorme groei doormaken in een bepaalde periode.’

Hoe meer je digitaal toetst, hoe meer data je hebt, toch?

‘Er zijn veel partijen die iets doen met learning analytics. Het is belangrijk om een compleet beeld van het kind te krijgen. Dit kan naast metingen op basisvaardigheden taal en rekenen bijvoorbeeld met de hart en handen toetsen voor het meten van sociaal-emotionele ontwikkeling. Daarnaast is het belangrijk om je niet blind te staren op data die er misschien helemaal niet toe doen. Stel, een kind kan een bepaalde toets niet maken of een bepaald resultaat ligt niet in lijn met wat hij of zij over de hele linie laat zien. Ook kun je de resultaten uit verschillende toetssystemen niet altijd even goed met elkaar vergelijken. Welke data is belangrijk en bruikbaar? Het gaat uiteindelijk om wat de begeleidende leerkracht of docent ermee doet.’

Edu-V staat ook voor samenwerken. Waarom is dat zo belangrijk?

‘We zijn al lang bezig met het uitwisselen van gegevens over toetsen en examens, alleen zijn die heel verschillend per onderwijsniveau en onderwijssysteem. De afspraak Uitwisseling Leerlinggegevens en Resultaten (UWLR) is een goede basis, maar die standaard had een update nodig en de technologie ook. Met Edu-V kunnen we de infrastructuur vernieuwen, beter beveiligen en standaardiseren. In onze werkgroep zorgen we ervoor dat toetsresultaten in het nieuwe afsprakenstelsel zo uniform, veilig en toekomstvast mogelijk kunnen worden uitgewisseld.’

In het najaar van 2024 zijn de eerste leveranciers begonnen met het implementeren van de afspraken voor Toetsen en Examineren: wat houdt dat in?

‘De afspraken die we samen hebben gemaakt en beschreven, worden daadwerkelijk vertaald naar werkende technische koppelingen.’

Je klinkt positief…

‘Ik heb een goede verwachting dat in dit programma echt wordt samengewerkt, vanuit een gemeenschappelijk doel. De basis voor het succes zit ‘m in de zorgvuldige samenstelling van mensen uit verschillende organisaties die al jaren voor het onderwijs werken, elkaar kennen en goed werk leveren. Uiteindelijk doen we het voor het onderwijs. Leerkrachten en docenten hebben baat bij betrouwbare informatie.’

Mooie sector, de onderwijssector…

‘Ja, het is een dynamische sector met veel positieve energie. Dat komt doordat we samen bezig zijn met het ondersteunen van een nieuwe generatie. Goed onderwijs is de basis voor de toekomst van elk kind.’